Presentación ante os medios das Xornadas Contra Vento e Marea

 A CONCELLEIRA MARGARIDA VÁZQUEZ QUE PRESENTOU O PROGRAMA CO QUE SE PROPÓN UNA ACHEGAMENTO ÁS CUESTIÓNS DEXÉNERO A TRAVÉS DE DOUS BLOQUES TEMÁTICOS PIONEIRAS E ANÓNIMAS E FEMINISMO (S)

 NAS XORNADAS FARASE UN PERCORRIDO DESDE AS PRIMEIRAS LOITAS FEMINISTAS DO SÉCULO XIX ATA A ACTUALIDADE, CON ESPECIAL FINCAPÉ NO ÁMBITO GALEGO, TENTANDO AMOSAR UNHA PANORÁMICA AMPLA E PLURAL

 A PRIMEIRA DAS XORNADAS TERÁ LUGAR MAÑÁ 3 DE SETEMBRO COA PRESENTACIÓN DO LIBRO ‘O CLUB DA CALCETA’ DE MARÍA REIMÓNDEZ E UNHA SESIÓN DE MONÓLOGOS A CARGO DO GRUPO TEATRO DO MORCEGO

A Coruña, 1 de setembro de 2009.- A Concelleira de Igualdade e Participación Cidadá, Margarida Vázquez, presentou esta mañá as Xornadas ‘Contra Vento e Marea. Verbas e pegadas dos feminismos’, una serie de conferencias, debate, teatro, danza e diversas intervencións artísticas que se desenrrolarán os días 3,4,10,11, 17 e 18 de setembro, organizadas pola Casa-Museo Emilia Pardo Bazán e financiadas pola Concellaría e a Deputación da Coruña

O lema "Contra vento e marea" fora elixido por Emilia Pardo Bazán para reivindicar o seu compromiso co traballo intelectual tendo en conta as evidentes trabas da época. Interésanos poñer en valor o legado da Condesa na actualidade, unha figura recoñecida pola súa defensa na debatida cuestión da educación das mulleres. Así, nestas xornadas esperamos manter esta mesma pulsión de liberdade, recollendo a testemuña do espírito aberto e transgresor da primeira muller catedrática da Universidade española.

Por isto a Concelleira Margarida Vázquez propón un achegamento ás cuestións de xénero a través de dous bloques temáticos, pioneiras e anónimas e feminismo(s), facendo un percorrido desde as primeiras loitas feministas do século XIX ata a actualidade, con especial fincapé no ámbito galego, tentando amosar unha panorámica ampla e plural (teoría, activismo, literatura, arte) por medio de conferencias, debates, teatro, danza e intervencións artísticas na rúa.

As xornadas contan coa dirección e coordinación de Xulia Santiso e Anxela Caramés, serán gratuítas e de acceso libre. Expedirase 1 crédito académico de libre configuración, que estase a tramitar coa Universidade de A Coruña, Santiago de Compostela e Vigo. Para obter o certificado de asistencia haberá que inscribirse indicando os datos persoais (nome, apelidos, tlf, e-mail) á Casa-Museo Emilia Pardo Bazán (rúa Tabernas, 11, 1º) por teléfono (981 20 73 08) ou correo electrónico (casamuseopardobazan@gmail.com). http://casamuseopardobazan.blog.com/

XOVES 3 DE SETEMBRO

TERTULIA DOS XOVES (sala de tertulias da Casa-Museo Emilia Pardo Bazán)

17h- Presentación do libro O club da calceta de MARÍA REIMÓNDEZ

19h- Monólogos O club da calceta por TEATRO DO MORCEGO

VENRES 4 DE SETEMBRO

21h- A cita por EXPERIMENTA DANZA-TEATRO (Paraninfo da Universidade)

XOVES 10 DE SETEMBRO

PIONEIRAS E ANÓNIMAS (Auditorio Real Academia Galega)

17h- Relatorio: Emilia Pardo Bazán e Rosalía de Castro. MARÍA JESÚS BUSTO FARIÑA e CARMEN BLANCO

19h- Mesa redonda: Traballadoras do fogar. XIARA, ACSUR, CENTRO ATENCIÓN HOGAR-CÁRITAS, NOMEPISESOFREGHAO

21h- maribingo por MARIBOLHERAS PRECÀRIAS

VENRES 11 DE STEMBRO

FEMINISMO(S) (Auditorio Real Academia Galega)

17h- Conferencia: Tendencias dos feminismos no século XX: ROSA COBO

19h- Relatorio:Revistas feministas galegas: Festa da palabra silenciada (MARÍA XOSÉ QUEIZÁN) e Andaina (NANINA SANTOS)

21h- Inauguración intervención artística: MÓNICA CABO: Xogo de damas. Construción de espazos de recreación (Muralla Hospital Militar- Fundación Luis Seoane, Paseo Marítimo)

XOVES 17 DE SETEMBRO

PIONEIRAS E ANÓNIMAS (Auditorio Real Academia Galega)

17h-Conferencia: Apuntes sobre as orixes das reivindicacións das mulleres e as anónimas galegas: AURORA MARCO

19h- Mesa redonda: Contenedor de feminismos/ O peche de Odosa (As loitas das mulleres da Conserva na Comarca do Salnés durante os anos oitenta) LOLI ROMERO LORES, CARME FERRO, MAR SUÁREZ, MARI LUZ GARCÍA VIGO, UQUI PERMUI, CARME NOGUEIRA

21h- Inauguración-peche intervención artística: CARME NOGUEIRA: Contenedor de feminismos (Obelisco, Cantóns)

VENRES 18 DE SETEMBRO

FEMINISMO(S) (Auditorio Real Academia Galega)

17h- Conferencia: Réxime farmacopornográfico BEATRIZ PRECIADO

19h- Relatorio: Identidade de xénero e sexualidades non heteronormativas BEATRIZ SUÁREZ BRIONES e RUBEM CENTENO PARADELA

21h- Espectáculo teatral e musical: Os dildos (Making-off de xénero) por CHÉVERE (Paraninfo da Universidade)

INFORMACIÓN SOBRE AS PARTICIPANTES:

TERTULIA DOS XOVES

MARÍA REIMÓNDEZ

Tradutora, intérprete e escritora. Investiga sobre a interacción do feminismo, o poscolonialismo e a traducción. Leva traballando en proxectos de cooperación internacional desde o ano 1994, favorecendo a superación da discriminación de xénero en países desfavorecidos. No 2006 escribiu O club da calceta.

CONFERENCIAS

AURORA MARCO

Rescatará figuras femininas do ámbito galego, anónimas e pioneiras de finais do século XIX até a Guerra Civil.

Profesora de Didáctica da Língua e de Literatura Galega na Facultade de Ciencias da Educación da Universidade de Santiago. É autora do Diccionario de mulleres galegas. Das orixes a 1975 (2007) , Mulleres e educación en Galiza. Vidas de mestras (2002) ou As precursoras. Achegas para o estudo da escrita feminina (1993).

ROSA COBO

Analizará e explicará as diversas correntes feministas desenvolvidas na segunda metade do século XX: diferenza, igualdade, construccionismo...

Profesora na Facultade de Socioloxía de A Coruña, onde foi unha das fundadoras do Seminario Interdisciplinar de Estudos Feministas. Foi codirectora do Máster Experta en Xénero e Políticas de Igualdade. Ten escrito abundantes artigos sobre xénero e actualmente investiga sobre feminismos, multiculturalidade e globalización.

BEATRIZ PRECIADO

Falará do réxime farmacopornográfico: a tiranía da produción de corpos, xéneros e sexualidades a partir das hormonas e da pornografía.

Activista queer, filósofa e profesora de Teoría do Xénero en diferentes universidades estatais e internacionais, como a Universidade de París VIII, L' Ecole des Beaux Arts de Bourges. Dirixe o departamento de xénero no Programa de Estudios Independentes do MACBA. É autora de Manifiesto Contra-sexual (2000), Testo Yonqui (2008) e outros ensaios sobre o tema.

RELATORIOS

MARÍA JESÚS FARIÑA BUSTO

Presentará a figura de Emilia Pardo Bazán desde o feminismo. Profesora de Literatura Española na Universidade de Vigo. A súa investigación está centrada na obra de escritoras, fundamentalmente hispanoamericanas -como Cristina Peri Rossi- desde unha perspectiva teórica feminista. Ten publicado diversos artigos sobre estas cuestións; é coeditora de Escribir en femenino: poéticas y políticas (2001).

CARMEN BLANCO

Falará de Rosalía de Castro desde unha óptica feminista. Profesora de Literatura Galega na Facultade de Humanidades do Campus de Lugo (USC). Participou activamente no movemento feminista galego desde os anos setenta. Escribiu numerosos libros sobre cuestións referidas á escrita de mulleres ou a relación do xénero co poder, coma 0 contradiscurso das mulleres (1995) ou Sexo e lugar (2006).

A FESTA DA PALABRA SILENCIADA

Revista de cultura, producida por Feministas Independentes Galegas e dirixida por MARÍA XOSÉ QUEIZÁN, que sae á luz no ano 1983 co propósito de sacar da escuridade a escrita feminina e as teorías feministas vixentes nese momento. Ata o ano 1998 foi elaborada integramente por mulleres, desde o deseño e maquetación, a realización, as colaboracións e o material gráfico.

ANDAINA

Revista de pensamento feminista xurdida no ano 1983 que funciona de xeito asambleario, tendo como editora xefa a NANINA SANTOS. Estivo vencellada desde o principio ao Movemento Feminista Galego. Trata temas variados: socioloxía, política ecoloxismo, arte, literatura...

BEATRIZ SUÁREZ BRIONES

Falará da teoría queer e a sexualidade en relación á literatura.

É profesora de Teoría da Literatura na Universidade de Vigo. Investiga arredor das interseccións entre a teoría feminista coa sexualidade, o pensamento queer, a psicanálise e a literatura de mulleres. É autora de Sextualidades: Teorías literarias feministas (2003), é coeditora de Escribir en femernino: poéticas y políticas (2001), de Mujer, adulterio y cine (2003) e da sección dedicada á escrita de mulleres na Galiza en Breve historia feminista de la literatura española (2001).

RUBEM CENTENO PARADELA

Falará da revisión das masculinidades, facendo unha revisión do movemento gai.

Sociólogo e activista do colectivo activista queer Maribolheras Precàrias de A Coruña, integrantes da rede internacional polo "Descontrol de xénero e sexual". Teñen desenvolto numerosas campañas e accións en torno a problemáticas de xénero, sexualidade, migración e precariedade laboral. Organizaron as primeiras manifestacións queer, -como alternativa ao institucionalizado Día do Orgullo Gai, na Galiza. Editan a revista As + perralheiras.

MESAS REDONDAS

XIARA

Asociación de Empregadas do Fogar de Santiago de Compostela. Levan a cabo diversas actividades e campañas de sensibilización sobre a precariedade laboral que sofren. Forman parte da "Plataforma pola dignificación do Emprego de Fogar".

ACSUR

ONG estatal centrada en promover e realizar accións, proxectos e programas de cooperación ao desenvolvemento, sensibilización, axuda humanitaria e solidaria cos pobos do Sur, prestando especial atención á temas de xénero. A delegación galega ultimamente ten realizado actividades en torno ao traballo doméstico. Falará MARTA CASAL.

CENTRO ATENCIÓN HOGAR-CÁRITAS

desenvolven un proxecto xurdido de "Equal-En plan de igualdad" -dentro da Asociación Coruña Solidaria- desde hai tres anos, tendo como responsable a PAULA LOBAGUEIRA. Está focalizado na revalorización ocupacional e a regularización da actividade das empregadas domésticas.

NOMEPISESOFREGHAO. Moreia de parafeministas desgeneradas

colectivo feminista coruñés vencellado ao Centro Social Atreu! -impulsor da Rede de Dereitos Sociais (rds) na cidade-. Foron algunhas das promotoras da Campaña do 8 marzo do 2009, centrada nas problemáticas do traballo doméstico. Falará ROCÍO FRAGA.

CONTENEDOR DE FEMINISMOS/O PECHE DE ODOSA

Presentación da primeira document-acción do Contenedor de Feminismos, centrada nas loitas das mulleres do sector conserva na Comarca do Salnés durante os anos oitenta. Diante dunha fábrica en desuso en Vilaxoan falouse con catro das protagonistas, rememorando os vinte anos do peche de Odosa: LOLI ROMERO LORES e CARME FERRO (traballadoras da conserva), MAR SUÁREZ (sindicalista), MARI LUZ GARCÍA VIGO (avogada), UQUI PERMUI, ANXELA CARAMÉS e CARME NOGUEIRA (Contenedor de feminismos)

INTERVENCIÓNS ARTÍSTICAS

MÓNICA CABO

Xogo de damas. Construción de espazos de recreación

Posiciónase dende o activismo queer para subverter os roles de xénero tradicionais, amosando corpos e prácticas sexuais alonxadas de calquera tipo de normativización social.

"Quería que a área elixida do espazo público, ao ser intervida polos efectos da experiencia lúdica do patchwork, puidera converterse nun novo lugar de ocio para os cidadáns. Non sería tanto invadir a rúa a través de prácticas do ámbito privado como crear un lugar que aluda á memoria colectiva, recuperando de materiais de construción dos nosos fogares, como é o sintasol"

CARME NOGUEIRA

Contenedor de feminismos

Interésase polas obras en proceso e contextuais, xerando instalacións nas que as reflexións críticas sobre o espazo, as discusións de xénero e o papel do espectador convértense en fundamentais.

"Quería visibilizar a proposta de Uqui Permui e Anxela Caramés -Sen consigna. Contenedor de feminismos- de retomar o arquivo feminista de Galicia, polo que propuxen un dispositivo móbil para poder exhibir o material que se vaia recopilando. Penseino como un contenedor que permite reflexionar sobre o feito de arquivar e facilite falar do lugar que hai entre o público e o privado, para poder recuperar ás persoas que están detrás dos procesos colectivos"

ACTIVIDADES ESCÉNICAS

TEATRO DO MORCEGO

O club da calceta

Dous monólogos da adaptación teatral da novela de María Reimóndez O club da calceta, dirixida por Celso Parada, representados polas actrices Elina Luaces (a beata) e Laura Ponte (a intelectual). Na obra seis mulleres moi diferentes entre si acuden a clases de calceta, un lugar tradicionalmente feminino que non obstante lles serve para unirse debido á converxencia das súas frustacións, tomando así conciencia da súa situación persoal e atopando as forzas para poder superala.

EXPERIMENTADANZA-TEATRO

A Cita

¿Que ocorre na cabeza e no corpo dunha muller cando perde a dignidade?

Cando o tempo de desexo convértese en tempo de medo.

Cando o fogar é unha prisión e a parella un verdugo.

Do amor á incomprensión, do bico interminabel ao maltrato físico, do respecto á máis absoluta crueldade. Por que?

Mais existe a esperanza, cando nos intentan encarcerar e somos quen de facer brotar flores da terra seca e as nosas alas axúdannos a voar. Texto: Xoan Carlos Mejuto. Coreografía: Carlota Fraga

CHÉVERE. Os dildos (Making-off de xénero)

Espectáculo que consta de dúas partes: por un lado, unha charla para-teatral sobre a construción e a deconstrución dos xéneros (partindo de Beatriz Preciado e da experiencia das actrices Patricia de Lorenzo e Natalia Outeiro durante os ensaios da obra Testosterona e a realización do obradoiro drag-king Ser home por un día, realizado coa colaboración da maquilladora Fanny Bello), e, por outra parte, o concerto punk-rock de Os Dildos, con letras inspiradas no "Manifesto Scum" de Valerie Solanas.

MARIBOLHERAS PRECÀRIAS. Maribingo

Recuperación dos tradicionais bingos nos que as mulleres de xerazóns anteriores atopaban un lugar onde poder reunirs e e falar das súas cousas, superando o ámbito do doméstico e equiprándose ás actividades de tipo social dos homes. Reiventan este formato engandíndolle contido crítico respecto ao xénero, sen esquecer o compoñente lúdico da festa, na liña das súas accións e producións.